شبیه سازی رشد و عملکرد در گیاه نخود

برای ارزیابی راه های افزایش تولید نخود در ایران، لازم است پتانسیل عملکرد این گیاه و عوامل محدودکننده عملکرد آن مطالعه شوند. چنین مطالعاتی را می توان از طریق اجرای آزمایشهای مزرعه در چند مکان و چند سال به انجام رساند. ولی، چنین آزمایشهایی بسیار پرهزینه و زمان بر خواهند بود. یک راه جایگزین، استفاده از مدلهای آزمون شده و به کارگیری آمار درازمدت هواشناسی به منظور ارزیابی راهبردهای مختلف به زراعی و به نژادی می باشد. هدف از این مطالعه ایجاد یک مدل شبیه سازی رشد و عملکرد نخود (cicer arietinum l.) و سپس استفاده از آن در تجزیه و تحلیل اثرات عوامل آب و هوایی، خاک ، مدیریت زراعی و ویژگیهای رقم زراعی بر عملکرد نخود در شرایط دیم و آبی ایران بود. مدل تهیه شده (cicer) به ورودیهایی در ارتباط با آب و هوا، خاک ، مدیریت زراعی و خصوصیات رقم زراعی نیازمند است . جنبه های مختلف رشد گیاه در مدل به صورت زیربرنامه های مختلف شامل نمو فنولوژیک ، شاخص سطح برگ ، تولید روزانه ماده خشک ، توزیع ماده خشک و اجزای عملکرد سازماندهی شدند. یک زیر برنامه موازنه آب خاک نیز برای شبیه سازی تغییرات آب خاک و تعیین شدت تنش آب در مدل گنجانده شد. تنشهای دما و آب بسته به شدت آنها بر فرآیندهای مختلف فیزیولوژیک تاثیر می گذارند. پارامترهای مدل از منابع علمی، واسنجی و یک آزمایش گلخانه ای به دست آمدند نتایج آزمایش گلخانه ای نشان داد که سرعت تعرق نخود تا رسیدن کسر آب قابل تعرق خاک (ftsw) به حدود 0/35 تغییر محسوسی نکرد، از آن پس تا رسیدن ftsw به صفر، به طور خطی کاهش یافت . سرعت رشد برگ با کاهش ftsw تا حدود 0/4 تغییر قابل ملاحظه ای نداشت ، ولی با کاهش بیشتر ftsw سرعت رشد برگ به طور خطی کاهش یافته و در ftsw برابر با 0/05 به صفر رسید. مقایس کمیتهایی شبیه سازی شده با کمیتهایی مشاهده شده نشان داد که کارایی این مدل در شبیه سازی روند تجمع ماده خشک و عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی رضایت بخش است ، بنابراین، از این مدل می توان در مطالعات شبیه سازی استفاده کرد.